Ngày 17/11/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định 80/2023/NĐ-CP sửa đổi Nghị định về kinh doanh xăng dầu trong bối cảnh đã phát sinh một số bất cập bao gồm các quy định về điều kiện kinh doanh xăng dầu, giá bán xăng dầu hay việc quản lý thị trường xăng dầu chưa hiệu quả. Vậy, Nghị định 80/2023/NĐ-CP đã sửa đổi như thế nào về các vấn đề trên, hãy cùng LAW FOR LIFE tìm hiểu theo bài viết dưới đây.
Những thông tin cơ bản về Nghị định 80/2023/NĐ-CP sửa đổi Nghị định về kinh doanh xăng dầu.
- Số kí hiệu: 80/2023/NĐ-CP.
- Ngày ban hành: 17/11/2023
- Ngày bắt đầu hiệu lực: 17/11/2023.
- Loại văn bản: Nghị định.
- Cơ quan ban hành: Chính phủ.
- Người ký: Lê Minh Khái.
Bối cảnh ban hành Nghị định 80/2023/NĐ-CP sửa đổi Nghị định về kinh doanh xăng dầu
Nghị định 80/2023/NĐ-CP sửa đổi Nghị định về kinh doanh xăng dầu ra đời với mục tiêu:
- Giải quyết kịp thời những tồn tại, bất cập hiện nay của cơ chế quản lý kinh doanh xăng dầu.
- Đáp ứng nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong nước; góp phần bảo đảm an ninh năng lượng.
- Góp phần kiểm soát chỉ số giá tiêu dùng.
- Hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp sử dụng xăng dầu làm đầu vào cho hoạt động sản xuất kinh doanh, người tiêu dùng và doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu.
Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu
Bổ sung yêu cầu tài liệu trong hồ sơ gia hạn
Cụ thể, tại khoản 1, khoản 13 Điều 1 nghị định 80/2023/NĐ-CP quy định cần bổ sung thêm văn bản chứng minh thực hiện đầy đủ nghĩa vụ về trích lập, chi sử dụng, kết chuyển Quỹ Bình ổn giá khi xin cấp giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu- Phân quyền cho Sở Công thương tại địa phương kiểm tra, giám sát thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, thương nhân phân phối xăng dầu tuân thủ quy định về sử dụng kho xăng dầu.
Sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi
Về việc thu hồi Giấy phép kinh doanh xăng dầu. Nghị định đã sửa đổi, bổ sung quy định về các trường hợp thu hồi Giấy phép kinh doanh xăng dầu với mục tiêu tránh việc làm đứt gẫy đột ngột nguồn cung xăng dầu, đặc biệt trong những thời điểm nguồn cung xăng dầu trong nước bị ảnh hưởng, khan hiếm. Đó là các trường hợp:
- Thương nhân không tiếp tục làm đại lý bán lẻ xăng dầu và có văn bản gửi Sở Công Thương đề nghị thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm đại lý bán lẻ xăng dầu đã được cấp cho thương nhân.
- Thương nhân ngừng thực hiện toàn bộ hoạt động kinh doanh xăng dầu trong thời gian từ ba mươi (30) ngày trở lên.
- Thương nhân bị giải thể, phá sản theo quy định của pháp luật.
- Thương nhân vi phạm quy định về điều kiện đối với đại lý bán lẻ xăng dầu và không khắc phục vi phạm trong thời gian chín mươi (90) ngày kể từ ngày ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
- Thương nhân đang bị xử lý vi phạm mà tái phạm quy định về bảo đảm số lượng, chất lượng xăng dầu lưu thông trên thị trường và các quy định của pháp luật về chất lượng.
Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu
Bổ sung điều kiện cấp
Tại khoản 2 Điều 1 Nghị định 80/2023/NĐ-CP quy định về việc báo cáo định kỳ hàng Quý tình hình sử dụng kho xăng dầu theo quy định của Bộ Công thương. Theo đó, Nghị định sửa đổi, bổ sung chi tiết về thẩm quyền của Bộ Công thương khi thu hồi giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu. Trường hợp bị chia cắt, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi hoặc không tiếp tục làm phải thông báo Bộ Công thương để thu hồi Giấy phép.
Sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi
Về việc thu hồi Giấy xác nhận thương nhân phân phối xăng dầu. Cụ thể, giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu bị thu hồi trong các trường hợp:
- Thương nhân không tiếp tục làm thương nhân phân phối xăng dầu và có văn bản gửi Bộ Công Thương đề nghị thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu đã được cấp cho thương nhân.
- Thương nhân ngừng thực hiện toàn bộ hoạt động kinh doanh xăng dầu trong thời gian từ chín mươi (90) ngày trở lên.
- Thương nhân bị giải thể, phá sản theo quy định của pháp luật.
- Thương nhân vi phạm quy định về điều kiện đối với thương nhân phân phối xăng dầu và không khắc phục vi phạm trong thời gian chín mươi (90) ngày kể từ ngày ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
- Thương nhân vi phạm quy định về dự trữ xăng dầu bắt buộc tối thiểu và không khắc phục vi phạm trong thời gian chín mươi (90) ngày kể từ ngày ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
- Thương nhân đang bị xử lý vi phạm mà tái phạm quy định về bảo đảm số lượng, chất lượng xăng dầu lưu thông trên thị trường, vi phạm quy định về tăng, giảm giá bán xăng dầu và các quy định của pháp luật về chất lượng
Giấy xác nhận đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu
Thẩm quyền thu hồi
Sở Công thương có thẩm quyền thu hồi Giấy phép liên quan đến bán lẻ xăng dầu, bao gồm:
- Giấy xác nhận đủ điều kiện làm đại lý bán lẻ xăng dầu;
- Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu.
Các trường hợp thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm đại lý bán lẻ xăng dầu
Nghị định 80/2023/NĐ-CP cũng sửa đổi, bổ sung khoản 8 Điều 20 Nghị định 83/2014/NĐ-CP, cụ thể Sở Công Thương có thẩm quyền thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm đại lý bán lẻ xăng dầu trong các trường hợp sau:
- a) Thương nhân không tiếp tục làm đại lý bán lẻ xăng dầu và có văn bản gửi Sở Công Thương đề nghị thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm đại lý bán lẻ xăng dầu đã được cấp cho thương nhân.
- Thương nhân ngừng thực hiện toàn bộ hoạt động kinh doanh xăng dầu trong thời gian từ ba mươi (30) ngày trở lên.
- Thương nhân bị giải thể, phá sản theo quy định của pháp luật.
- Thương nhân vi phạm quy định về điều kiện đối với đại lý bán lẻ xăng dầu và không khắc phục vi phạm trong thời gian chín mươi (90) ngày kể từ ngày ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
- Thương nhân đang bị xử lý vi phạm mà tái phạm quy định về bảo đảm số lượng, chất lượng xăng dầu lưu thông trên thị trường và các quy định của pháp luật về chất lượng.
Các trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu
Nghị định mới đã sửa đổi, bổ sung khoản 6 Điều 25 Nghị định số 83/2014/NĐ-CP theo hướng cụ thể hóa và rõ ràng các trường hợp thu hồi theo luật. Theo đó, Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu bị thu hồi trong các trường hợp:
- Thương nhân không tiếp tục hoạt động kinh doanh xăng dầu và có văn bản gửi Sở Công Thương đề nghị thu hồi Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu đã được cấp cho thương nhân.
- Thương nhân bị giải thể, phá sản theo quy định của pháp luật.
- Thương nhân vi phạm quy định về điều kiện đối với cửa hàng bán lẻ xăng dầu và không khắc phục vi phạm trong thời gian chín mươi (90) ngày kể từ ngày ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
- Thương nhân đang bị xử lý vi phạm mà tái phạm quy định về bảo đảm số lượng, chất lượng xăng dầu lưu thông trên thị trường và quy định pháp luật về chất lượng.
Bổ sung quyền và nghĩa vụ của thương nhân kinh doanh xăng dầu
Bên cạnh những quyền và nghĩa vụ của thương nhân kinh doanh xăng dầu được quy định trong Nghị định số 83/2014/NĐ-CP, Nghị định 80/2023/NĐ-CP đã bổ sung thêm các nội dung sau:
Thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu
Bổ sung hai nghĩa vụ của thương nhân xuất nhập khẩu xăng dầu phục vụ quản lý nhần nước về kinh doanh xăng dầu như sau:
- Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có trách nhiệm báo cáo định kỳ hàng quý tình hình sử dụng kho xăng dầu theo quy định của Bộ Công Thương.
- Trường hợp thương nhân bị chia, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi hình thức hoặc không tiếp tục làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, trừ trường hợp việc thay đổi trên không ảnh hưởng đến điều kiện kinh doanh, thương nhân phải thông báo cho Bộ Công Thương để tiến hành thu hồi Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu
Thương nhân phân phối xăng dầu
Tương tự với trách nhiệm báo cáo và thông báo của Thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu ở trên, Nghị định 80 cũng đã bổ sung 2 nghĩa vụ này đối với Thương nhân phân phối xăng dầu cho quy định hiện hành tại Điều 15 Nghị định số 83/2014/NĐ-CP.
Đại lý bán lẻ xăng dầu
Theo quy định mới, đại lý bán lẻ xăng dầu chỉ được ký hợp đồng làm đại lý bán lẻ xăng dầu cho tối đa ba (03) thương nhân là thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu.
Đại lý bán lẻ xăng dầu phải nằm trong hệ thống phân phối của thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu và chịu sự kiểm soát của thương nhân đó.
Bên cạnh đó, theo quy định đã có trong thông cũ thì thương nhân đã ký hợp đồng làm đại lý cho tổng đại lý hoặc thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối, không được ký thêm hợp đồng làm đại lý cho tổng đại lý hoặc thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối khác.
Đại lý phải nằm trong hệ thống phân phối của tổng đại lý hoặc thương nhân phân phối xăng dầu hoặc thương nhân đầu mối và chịu sự kiểm soát của thương nhân đó.
Quy định về công thức giá và phương thức điều hành giá xăng dầu
Cụ thể, thời gian rà soát, công bố chi phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về cảng Việt Nam, chi phí đưa xăng đầy từ các nhà máy lọc dầu trong nước về cảng, premium để tính giá xăng đầu từ nguồn sản xuất trong nước giảm từ 6 tháng xuống 3 tháng. Việc giảm thời gian như vầy nhằm đảm bảo cập nhật kịp thời hơn giá và các loại chi phí cho doanh nghiệp, tạo động lực cho doanh nghiệp tạo nguồn xăng dầu cung ứng cho thị trường nội địa.
Chính phủ rút ngắn thời gian điều hành/công bố giá xăng dầu xuống còn 7 ngày
Nghị định quy định về việc sửa đổi, bổ sung điểm 3 khoản 27 Điều 1 Nghị định 95/2021/NĐ-CP về thời gian điều hành giá xăng dầu:
- Cụ thể là rút gắn thời gian điều hành/công bố giá xăng dầu từ 10 ngày xuống 7 ngày. Thay vì điều hành giá xăng dầu vào các ngày mùng 1, ngày 11 và ngày 21 hàng tháng, theo quy định mới thời gian điều hành giá xăng dầu được thực hiện vào ngày thứ Năm hàng tuần.
- Với trường hợp thời gian điều hành giá trùng vào dịp nghỉ Tết Nguyên Đán thì được thực hiện như sau: Nếu ngày thứ Năm trùng vào ngày cuối cùng của năm âm lịch (29 hoặc 30 Tết Nguyên Đán), việc điều hành giá xăng dầu được thực hiện vào ngày thứ Tư liền kề trước đó. Nếu thứ Năm là ngày mùng 1, mùng 2 hoặc mùng 3 Tết, thời gian điều hành giá xăng dầu được thực hiện vào ngày mùng 4 Tết.
- Trường hợp thời gian điều hành giá trùng với ngày nghỉ lễ theo quy định thì được thực hiện như sau: Nếu ngày thứ Năm trùng với ngày đầu tiên dịp nghỉ lễ, thời gian điều hành giá xăng dầu được thực hiện vào ngày thứ Tư liền kề trước đó. Nếu ngày thứ Năm trùng vào các ngày nghỉ lễ còn lại, thời gian điều hành giá xăng dầu được thực hiện vào ngày làm việc đầu tiên sau kỳ nghỉ lễ.
Trường hợp giá các mặt hàng xăng dầu có biến động bất thường, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế – xã hội và đời sống nhân dân, Bộ Công Thương có trách nhiệm báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định thời gian điều hành giá xăng dầu cho phù hợp.
Nguồn cung cấp cho đại lý bán lẻ xăng dầu
Về nguồn cung cấp xăng, nghị định 80/2023/NĐ-CP cho phép đại lý kinh doanh xăng dầu được lấy xăng dầu từ tối đa 03 nguồn nhằm tạo cạnh tranh về chiết khấu xăng dầu trên thị trường, đồng thời tăng tính chủ động cho các đại lý bán lẻ xăng dầu trong việc tạo nguồn, cung ứng xăng dầu.
Về khâu trung gian trong kinh doanh xăng dầu: bãi bỏ loại hình Tổng đại lý bán lẻ xăng dầu nhằm giảm bớt khâu trung gian trong hệ thống phân phối xăng dầu
Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn về các quy định về kinh doanh xăng dầu, hay về pháp luật doanh nghiệp, các nghị định sửa đổi liên quan, xin vui lòng liên hệ LAW FOR LIFE để được hỗ trợ tốt nhất.
