Trong cuộc sống không ai mong muốn xảy ra những mâu thuẫn, xích mích tranh chấp không đáng có; tuy nhiên trên thực tế vì nhiều lý do khác nhau sẽ vẫn xảy ra những tranh chấp, đặc biệt là tranh chấp về tài sản, trong đó có tranh chấp về thừa kế. Việc giải quyết tranh chấp thừa kế tại Long An tương đối phức tạp do số lượng các tranh chấp phát sinh ngày một gia tăng và do người dân chưa am hiểu rõ quy định của pháp luật về thừa kế. Để giải đáp thắc mắc của quý khách hàng, LAW FOR LIFE sẽ cung cấp một số thông tin bổ ích liên quan giải quyết tranh chấp thừa kế tại Long An.
Cơ sở pháp lý
- Bộ luật Dân sự năm 2015;
- Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015.
Một số khái niệm liên quan
Thừa kế là gì?
Thừa kế được hiểu là sự dịch chuyển tài sản của người đã chết cho người còn sống, tài sản để lại gọi là di sản.
Di sản thừa kế là gì?
- Theo quy định tại Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015, thì: “Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.”
- Di sản thừa kế có thể là hiện vật, tiền, giấy tờ trị giá được thành tiền, quyền tài sản thuộc sở hữu của người để lại di sản.
- Việc xác định di sản thừa kế mà người chết để lại căn cứ vào giấy tờ, tài liệu chứng minh quyền sở hữu hoặc sử dụng hợp pháp đối với khối tài sản đó. Đối với trường hợp di sản thừa kế là tài sản thuộc sở hữu chung thì việc xác định tài sản chung của người để lại di sản có thể dựa trên những thỏa thuận đã có từ trước hoặc căn cứ vào văn bản do cơ quan có thẩm quyền ban hành.
Các hình thức thừa kế
Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, thừa kế được thực hiện dưới 02 hình thức, đó là thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật.
- Thừa kế theo di chúc: là sự dịch chuyển di sản thừa kế của một người đã chết cho các người khác theo sự định đoạt của người đó khi còn sống;
- Thừa kế theo pháp luật: là sự dịch chuyển di sản của người chết cho người sống trên cơ sở quan hệ huyết thống, quan hệ hôn nhân, quan hệ nuôi dưỡng hay quan hệ thân thuộc giữa người có tài sản để lại sau khi họ chết và người nhận di sản.
Tranh chấp thừa kế
Tranh chấp thừa kế được hiểu là mâu thuẫn giữa những người thừa kế về việc chia, quản lý di sản của người để lại, là mâu thuẫn về lợi ích giữa các bên trong quan hệ thừa kế.
Nguyên nhân dẫn đến tranh chấp thừa kế
- Do những đồng thừa kế không hiểu hoặc không biết quy định pháp luật về di chúc, chia di sản thừa kế;
- Do có hành vi gian dối trong quá trình khai nhận thừa kế;
- Do định kiến xã hội như tư tưởng con trai phải được phần hơn con gái; hoặc con cả phải được phần nhiều hơn con thứ; hoặc con ngoài giá thú, con nuôi thì không phải là con, không được quyền hưởng di sản;
- Do người dân không có thói quen lập di chúc để lại tài sản khi còn khỏe mạnh, minh mẫn; hoặc khi lập di chúc không tham khảo, tư vấn từ Luật sư dẫn đến di chúc không có hiệu lực….
Các tranh chấp thừa kế phổ biến tại Long An
Trên cơ sở quy định của pháp luật và thực tiễn giải quyết vụ án thừa kế, có thể phân chia thành bốn loại tranh chấp thừa kế sau:
- Tranh chấp về chia di sản thừa kế: phát sinh từ yêu cầu chia di sản thừa kế của các đương sự trong vụ án thừa kế.
- Tranh chấp về xác nhận quyền thừa kế: phát sinh từ yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của một hoặc một số người.
- Tranh chấp về bác bỏ quyền thừa kế: phát sinh từ yêu cầu bác bỏ quyền thừa kế của đương sự.
- Tranh chấp về buộc người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại, thanh toán các khoản chi từ di sản: người thừa kế có nghĩa vụ thực hiện các nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người mất để lại. Nếu di sản do người mất để lại đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện phần nghĩa vụ do người chết để lại tương ứng với phần tài sản đã nhận
Các phương thức giải quyết tranh chấp thừa kế tại Long An
Hiện nay, các bên có thể lựa chọn giải quyết tranh chấp thừa kế theo một trong các phương thức sau:
- Thương lượng: Là việc bàn bạc, thảo luận giữa các bên tranh chấp để đi đến một thỏa thuận thống nhất về việc giải quyết vấn đề nào đó. Thương lượng là phương thức thể hiện quyền tự do thỏa thuận và định đoạt của các bên tranh chấp;
- Hòa giải: Là phương thức giải quyết tranh chấp với sự tham gia của các bên tranh chấp và một bên thứ ba làm trung gian để điều hòa mâu thuẫn và gợi mở phương hướng giải quyết tranh chấp thừa kế của các bên;
- Khởi kiện tại Tòa án: Khi không thể thương lượng hay hòa giải, các bên tranh chấp có thể tiến hành khởi kiện để yêu cầu Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ việc tranh chấp thừa kế tài sản.
Trình tự giải quyết tranh chấp thừa kế tại Long An
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ hợp lệ
Chủ thể khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp thừa kế thì cần phải nộp đầy đủ hồ sơ theo quy định của pháp luật.
Bước 2: Nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền
Người khởi kiện gửi đơn khởi kiện và những hồ sơ có liên quan đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp thừa kế theo các hình thức sau:
- Trực tiếp tại Tòa án;
- Gửi qua dịch vụ bưu chính;
- Gửi bằng hình thức trực tuyến qua cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).
Bước 3: Tòa án tiếp nhận và thụ lý vụ án
Sau khi nhận được hồ sơ hợp lệ, Tòa án sẽ xem xét, kiểm tra nội dung đơn khởi kiện. Nếu xét thấy đúng thẩm quyền, Tòa án sẽ thông báo cho đương sự biết để đương sự nộp tiền tạm ứng án phí, tòa án thụ lý vụ án. Thẩm phán thông báo bằng văn bản về việc đã thụ lý vụ án đến các bên trong thời hạn 03 ngày.
Trong 03 ngày kể từ khi tòa án thụ lý vụ án, chánh án tòa án phân công thẩm phán giải quyết vụ án.
Bước 4: Chuẩn bị xét xử
Thời hạn chuẩn bị xét xử tính từ ngày thụ lý vụ án đối với tranh chấp thừa kế là 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án. Nếu tranh chấp có tính chất phức tạp hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan thì gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử nhưng không quá 02 tháng.
Bước 4: Xét xử sơ thẩm
Trong thời hạn 01 tháng kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án mở phiên tòa sơ thẩm xét xử kiện giải quyết tranh chấp thừa kế. Nếu có lý do chính đáng, thời hạn mở phiên tòa sơ thẩm được kéo dài thêm 02 tháng.
Nếu bản án sơ thẩm của Tòa án không bị kháng cáo, kháng nghị thì bản án sơ thẩm sẽ có hiệu lực sau 01 tháng kể từ ngày tuyên án.
Bước 5: Xét xử phúc thẩm
Nếu bản án, quyết định của Tòa án sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị thì Tòa án sẽ xét xử phúc thẩm.
Bước 6: Thi hành bản án
Thực hiện bản án, quyết định của Tòa án.
Một vài câu hỏi liên quan
Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết thừa kế trong các trường hợp nào?
Các trường hợp thẩm quyền thuộc về Tòa án nhân dân cấp tỉnh:
- Giải quyết các tranh chấp về thừa kế có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài;
- Giải quyết những tranh chấp thừa kế thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện mà Tòa án nhân dân cấp tỉnh tự mình lấy lên để giải quyết khi xét thấy cần thiết hoặc theo đề nghị của Tòa án nhân dân cấp huyện.
Đặc điểm của phương thức hòa giải là gì?
Hòa giải có một số đặc điểm sau:
- Hòa giải có bên thứ ba làm bên trung gian giúp cho các bên thỏa thuận với nhau về giải quyết mâu thuẫn, xích mích, tranh chấp. Điều này làm cho hòa giải có sự khác biệt với thương lượng. Người trung gian phải có vị trí độc lập với các bên và hoàn toàn không có lợi ích liên quan đến tranh chấp. Bên thứ ba làm trung gian không đại diện cho quyền lợi của bất cứ bên nào và không có quyền đưa ra phán quyết.
- Hoà giải là sự thoả thuận, thể hiện ý chí và quyền định đoạt của chính các bên tranh chấp. Nói cách khác, chủ thể của quan hệ hoà giải phải chính là các bên tranh chấp. Các thỏa thuận, cam kết từ kết quả của quá trình hòa giải không có giá trị bắt buộc cưỡng chế thi hành mà phụ thuộc vào thiện chí, sự tự nguyện của các bên.
Dịch vụ giải quyết tranh chấp thừa kế của LAW FOR LIFE
- Tư vấn các quy định pháp luật liên quan đến quyền thừa kế, người thừa kế, di chúc;
- Chuẩn bị đơn khởi kiện và tài liệu liên quan đến tranh chấp;
- Nghiên cứu hồ sơ, thu thập tài liệu, chứng cứ;
- Đại diện cho khách hàng hoặc là luật sư bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp cho khách hàng tại Tòa án;
- Dịch vụ pháp lý khác theo yêu cầu của khách hàng.
Quý khách hàng có thắc mắc liên quan đến giải quyết tranh chấp thừa kế tại Long An, xin vui lòng liên hệ LAW FOR LIFE để được đội ngũ luật sư của chúng tôi hỗ trợ tốt nhất.
