Chia tài sản thừa kế là sổ tiết kiệm

Khi một người thân trong gia đình qua đời, họ thường để lại một số di cho con cháu. Di sản này có thể bao gồm tiền mặt, giấy tờ có giá trị, đồ vật hoặc quyền sở hữu tài sản. Trong trường hợp di sản là sổ tiết kiệm, chúng thường được lưu trữ trong tài khoản ngân hàng. Tuy nhiên, trong thực tế, nhiều khách hàng gặp khó khăn khi thực hiện chia loại tài sản thừa kế này. Để giải đáp thắc mắc của quý khách hàng, LAW FOR LIFE xin đưa ra bài viết chia tài sản thừa kế là sổ tiết kiệm sau đây.

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Dân sự năm 2015;
• Luật Công chứng năm 2014;

Tài sản thừa kế là sổ tiết kiệm

Sổ tiết kiệm là có thể hiểu đơn giản là sổ giữ tiền của cá nhân ở ngân hàng, có ghi rõ thông tin số tiền gửi ban đầu, mức lãi suất được hưởng và thời hạn gửi tiền. Thông thường khi đến hạn, khách hàng gửi tiền có thể đến ngân hàng nhận lãi, gốc hoặc tiếp tục gửi tiếp.

Như vậy, sổ tiết kiệm là một loại tài sản ghi nhận quyền tài sản đối với các khoản tiền gửi tại ngân hàng. Do vậy, khi chủ sở hữu sổ tiết kiệm chết, các khoản tiền này sẽ trở thành di sản thừa kế và được chia thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật cho những người thừa kế của người chết theo quy định của pháp luật dân sự về thừa kế.

Chia tài sản thừa kế là sổ tiết kiệm

Chia di sản thừa kế theo di chúc

Di chúc được hiểu là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.

Phân chia di sản theo di chúc có thể hiểu đơn giản là việc chia di sản cho người được chỉ định trong di chúc, thừa kế theo di chúc là hình thức thừa kế dựa theo ý chí của người để lại di sản.

Người thừa kế theo di chúc phải là cá nhân còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản mất. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không phải là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế (thời điểm người để lại di sản chết hoặc được Toà án tuyên bố là đã chết).

Khi cá nhân lập di chúc, di sản thừa kế sẽ được phân chia theo nội dung di chúc, những người được chỉ định hưởng di sản theo di chúc sẽ nhận thừa kế theo di chúc. Việc phân chia di sản theo di chúc được quy định cụ thể tại Điều 659 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Chia di sản thừa kế theo pháp luật

Chia di sản cho người thừa kế theo pháp luật là việc chia di sản theo diện và hàng thừa kế mà pháp luật quy định, được áp dụng trong trường hợp người mất không để lại di chúc hoặc di chúc không hợp pháp theo quy định của pháp luật thừa kế. Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định có 3 hàng thừa kế, cụ thể:

• Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
• Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
• Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
• Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
• Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Thủ tục rút tiền khi chia tài sản thừa kế là sổ tiết kiệm tại ngân hàng

Bước 1: Thực hiện thủ tục khai nhận di sản

Người nhận thừa kế cần thực hiện thủ tục khai nhận di sản hoặc phân chia di sản thừa kế tại văn phòng công chứng hoặc được chứng thực tại Uỷ ban nhân dân có thẩm quyền.

Thủ tục công chứng

Căn cứ Điều 57, 58 Luật Công chứng năm 2014:

• Những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc mà trong di chúc không xác định rõ phần di sản được hưởng của từng người thì có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản.
• Người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật hoặc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó có quyền yêu cầu công chứng văn bản khai nhận di sản.

Các giấy tờ sau cần chuẩn bị để tiến hành công chứng bao gồm:

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ trên, người thừa kế nộp hồ sơ cho văn phòng công chứng và đề nghị văn phòng công chứng thực hiện việc khai nhận di sản thừa kế của người đã mất. Dưới sự chứng nhận của công chứng viên, những người thừa kế sẽ xác định chính xác ai là người được hưởng di sản, di sản cụ thể là gì và giá trị là bao nhiêu.

Thủ tục chứng thực

Căn cứ điểm đ khoản 1 Điều 5 Nghị định 23/2015/NĐ-CP, Phòng Tư pháp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là Phòng Tư pháp) có thẩm quyền và trách nhiệm chứng thực văn bản thỏa thuận phân chia di sản, văn bản khai nhận di sản mà di sản là động sản.

Hồ sơ thực hiện chứng thực tương tự như hồ sơ thực hiện công chứng.

Người có thẩm quyền chứng thực phải kiểm tra để xác định người để lại di sản đúng là người có quyền sở hữu tài sản và những người yêu cầu, chứng thực đúng là người được hưởng di sản; nếu thấy chưa rõ hoặc có căn cứ cho rằng việc để lại di sản và hưởng di sản là không đúng pháp luật thì từ chối yêu cầu chứng thực.

Văn bản thỏa thuận phân chia di sản, hoặc văn bản khai nhận di sản đã được công chứng, chứng thực là một trong các căn cứ để cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đăng ký việc chuyển quyền sở hữu tài sản cho người được hưởng di sản.

Bước 2: Nộp hồ sơ tại ngân hàng

Sau khi có được văn bản khai nhận di sản thừa kế hợp pháp, người thừa kế cần chuẩn bị những hồ sơ sau đây để làm thủ tục rút tiền từ sổ tiết kiệm:

• Sổ tiết kiệm/giấy tờ liên quan đến tài khoản ngân hàng của người đã mất để lại;
• Văn bản khai nhận thỏa thuận phân chia / khai nhận di sản thừa kế;
• Giấy tờ nhân thân như căn cước công dân/chứng minh thư nhân dân/hộ chiếu.

Người thừa kế có thể yêu cầu ngân hàng thực hiện thủ tục giải ngân và các nghiệp vụ ngân hàng liên quan.

Một số câu hỏi liên quan đến chia tài sản thừa kế là sổ tiết kiệm

Thời hạn công chứng là bao lâu?

Căn cứ Điều 43 Luật Công chứng năm 2014, thời hạn công chứng được xác định kể từ ngày thụ lý hồ sơ yêu cầu công chứng đến ngày trả kết quả công chứng. Thời gian xác minh, giám định nội dung liên quan đến hợp đồng, giao dịch, niêm yết việc thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản, văn bản khai nhận di sản, dịch giấy tờ, văn bản không tính vào thời hạn công chứng.

Thời hạn giải quyết là không quá 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Trường hợp yêu cầu công chứng có nội dung phức tạp thì thời hạn trên được kéo dài hơn nhưng không quá 10 ngày làm việc.

Di chúc hợp pháp được quy định như thế nào?

Căn cứ Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về di chúc hợp pháp, di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

• Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
• Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật;
• Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được; Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ; Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này; Di chúc miệng phải được lập theo hình thức, thủ tục nhất định, được quy định tại khoản 2,3,4,5 Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn về chia tài sản thừa kế là sổ tiết kiệm, tư vấn pháp luật thừa kế, giải quyết tranh chấp thừa kế xin vui lòng liên hệ LAW FOR LIFE để được hỗ trợ tốt nhất.